Prawo do pracy dla obywateli Ukrainy na mocy specustawy

Nowe zasady zatrudniania obywateli Ukrainy, zgodnie z przepisami specustawy, będą dotyczyły:

Obywatele Ukrainy, którzy przybyli do Polski od dnia 24 lutego 2022r. 

Zgodnie z art. 2 ust. 1 specustawy, pobyt obywatela Ukrainy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest legalny w okresie 18 miesięcy licząc od dnia 24 lutego 2022 r. (czyli do 24 sierpnia 2023 r.), jeżeli:

⇒ wjechał on do Polski legalnie w okresie od dnia 24 lutego 2022 r.,

⇒ wjazd do Polski nastąpił bezpośrednio z terenu Ukrainy i w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi w Ukrainie oraz

⇒ deklaruje zamiar pozostania w Polsce.

 Obywatele Ukrainy, którzy przebywali w Polsce legalnie przed datą 24 lutego 2022r. 

W tym drugim przypadku pod uproszczone zasady zatrudniana będą „podpadać” inni obywatele Ukrainy legalnie przebywający w Polsce. Zaliczać się będzie do nich m.in. obywatele Ukrainy, którym specustawa przedłuża ważność tytułów pobytowych.

 Przykładowo, art. 42 specustawy, według którego jeżeli ostatni dzień okresu pobytu obywatela Ukrainy na terytorium Polski na podstawie wizy krajowej przypada w okresie od dnia 24 lutego 2022 r., okres pobytu na podstawie tej wizy oraz okres ważności tej wizy ulegają przedłużeniu z mocy prawa do dnia 31 grudnia 2022 r.

Analogiczne zasady przedłużania pobytu dotyczą także zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w okresie od dnia 24 lutego 2022 r.

Zgodnie zaś z art. 44 specustawy, pobyt obywatela Ukrainy, który wjechał do Polski na podstawie zgody komendanta placówki Straży Granicznej na odcinku granicy Rzeczypospolitej Polskiej z Ukrainą (mowa o zgodzie z art. 32 ust. 1 ustawy o cudzoziemcach), uznaje się za legalny przez okres 18 miesięcy. Z przepisu nie wynika literalnie, czy 18 miesięcy liczy się od dnia wjazdu do Polski, czy od upływu 15 dni pobytu w Polsce na podstawie zgody. Podstawą do uznania iż mamy do czynienia z osobą która przekroczyła granice po 24 lutego 2022 jest pieczątka w paszporcie lub nadany numer PESEL gdzie przed urzędnikiem gminy będzie złożone oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej. 

Czy Ukrainiec może zarejestrować się jako bezrobotny?

Obywatel Ukrainy ma taką możliwość – może się zarejestrować oraz zostać uznany za osobę bezrobotną albo poszukującą pracy. Do obywateli Ukrainy nie będzie stosowane kryterium wieku – 60 lat w przypadku kobiet i 65 – mężczyzn. Oznacza to, że również osoby starsze będą mogły się rejestrować.